Çocuklarınızla Doğa Dostu Alışkanlıklar Edinmenin 6 Yolu

Bazı alışkanlıklarımız biz daha küçücükken sessiz sedasız başlar. Bazen evdeki kavanozu süsleyip bir kalemlik haline getirdiğimizde ya da babamızın artan malzemelerinden bize oyuncak yaptığını gördüğümüzde… Belki de çöpe gitmek üzere olan bir karton ya da kullanılmamak üzere kenara konulan bir eşya, hayal gücüyle buluştuğunda tekrar hayat bulmuş oluyor. Aslında sessiz sedasız edinilen bu alışkanlıklar bize bir şeyi çok iyi öğretiyor: hayatta her şeyin yeniden anlam kazanabileceğini.

Çocuklarınıza sürdürülebilir yaşamı, ileri dönüşümü veya doğa dostu alışkanlıkları kazandırmak kulağa büyük bir sorumluluk gibi gelebilir. Ama gerçek şu ki, bu süreç küçük, eğlenceli ve günlük hayatımıza dahil ettiğimiz minik anlarla başlar. Bu küçük anlar, çocuğunuzun zihninde büyük farklar yaratacaktır.

Bu yazıdaki deneyimlerimi aktarma heyecanım büyüdüğüm evin bahçesine kadar uzanıyor aslında. Bugünkü alışkanlıklarımın temelinde o kocaman bahçede çeşit çeşit hayvanın, onlarca meyve ağacının hatta belki bazılarımızın ismini bilmediği renk renk çiçeklerin olduğu ve bulunan her şeyi farklı farklı değerlendirildiğini görmek var. Babaannemin o renkli çiçeklerden kök boya yapıp yünlerini boyadığını görmek, annemin artık giyilmeyen kıyafetleri keserek battaniye yapışını izlemek, babam ve dedemin atık tahtalardan bahçeye masa ve tabure yapışını bilmek hayatın bize aslında daha bitmedi yeni başlıyoruz deme şekillerinden biriydi. İçinde hem oyun hem dönüşüm hem üretimin olduğu ve en güzeli birlikte yapılan bir şeyin verdiği o güvenli duygu bugün hala içimi ısıtan en güzel anlardan bazıları. Tıpkı bir çoğumuzun hatıralarında olduğu gibi çocuklarınızın hatıralarını da renkli ve sıcacık hale getirmek, doğa dostu alışkanlıklar kazanmalarını desteklemek, sürdürülebilir hayatın artılarını gösterebilmeniz için birkaç etkinlikten bahsediyor olacağım.

1. Geri Dönüşüm Kutularını Oyun Haline Getirin

Çocuklar oyun oynar ve gördüklerini oyunlaştırarak öğrenirler. Bu sebeple dönüşümü onların oyunları haline getirmek, sürdürülebilirliği çocuk yaşta onlara vermek onlar için çok büyük bir iyilik olacaktır. Örneğin geri dönüşüm materyallerini farklı karakterlere dönüştürmek, her birine farklı yüzler çizmek hiç de anlamsız değil. Hatta hepsine birer isim verin, bazen “Kaptan Karton süt kutularıyla denizleri aşıyor!” demek bile çocukları heyecanlandırmaya yetiyor ve bu heyecan onlara bir kutuyla bile neler yapabileceğini açıkça gösteriyor. Çünkü çocuklar dünyayı anne babalarından değil, onların davranışlarından öğreniyor.

2. Bez Çanta Boyama Günü Yapın

Birlikte alışverişe çıktığınızda elinizde kendi tasarladığı bez çantayla dolaşan bir çocuğun gözlerindeki ışıltı bambaşka. O anlarda sadece çevreye değil, kendine de bir katkı sunduğunu hissediyor. Yıllarca doğada kaybolmayan plastik poşetler yerine, çocuğunuzun kendi tasarımını özgüvenle taşımasının mutluluğunu paylaşın.

3. Doğayla İş Birliği Yapın

Evde okunan doğa temalı kitapların etkisiyle dışarıda aranan bir kozalak, bir yaprak ve düz bir taşın hissettirdiği duyguyu kelimelerle tarif etmek oldukça zor. Ama o gün yapılan arama sonrası çocuğunuzun ve sizin gözünüzde canlanan şey sadece bir hazine değil aynı zamanda doğayla kurduğunuz özel bir bağdır.

4. Değiş-Tokuş Günü Organize Edin

Kırılmamış ama artık ilgisini çekmeyen oyuncaklar? Onları başka çocukların oyuncaklarıyla takas edin. Yakın çevresinde bulunan akranlarıyla küçük bir değiş-tokuş günü düzenleyin. Hatta belki bu bildiğimiz kekli börekli anne/çocuk günü haline de getirebilirsiniz. Böylelikle hem paylaşmayı hem de yeniden kullanmanın değerini öğretmiş olursunuz.

5. Kaybolan Çorap Eşlerini Aramayın, Onlardan Kukla Yapın (çoraplarımız artık kuklamız!)

Zannediyorum hepimiz kaybolan çorap eşlerinin nereye gittiğini hala merak ediyoruz. Genellikle bulamıyoruz. Kaybolan eşleri aramak yerine kalan çoraplardan bir tiyatro ekibi kurmak kulağa harika gelmiyor mu? Göz çizin, ağız çizin, saç yapıştırın ve ortaya çıkan çılgın kuklalarla minik gösteriler hazırlayın. Böylelikle çocuğunuzun yaratıcılığı, pratik düşünme becerisi gibi becerileri geliştirmesini desteklemenin yanında paha biçilemez anılar biriktirmesini sağlarsınız.

6. Cam Kavanozdan Can Kavanoza!

Evdeki boş kavanozları atmak yerine, çocuklarla birlikte onları renklendirin. Üzerine etiket yapıştırın, ponponlarla süsleyin. Hatta bir adım ileri gidin: Her kavanoz bir karakter olsun. “Bu kalemlik eskiden reçel kavanozuydu, şimdi okul maceralarına eşlik ediyor!” deyin. Hayal gücünü besleyen her şey, doğaya da iyi gelir.

Bu yazıyı yazarken tüm bu deneyimlerin iç içe geçtiğini fark ediyorum. Aslında bu sadece çocuklara bir şey öğretmek değil. Kendimizle, evimizle, doğayla ve birbirimizle kurduğumuz ilişkiyi de yeniden düşünmek. İleri dönüşüm sadece bir kavanozu kalemliğe çevirmek değil; bakış açısını değiştirmek. Sürdürülebilirlik yalnızca kaynakları korumak değil; çocuğunuzla kurduğunuz bağı, onunla geçirdiğiniz zamanı da anlamlı kılmak.

Kısacası doğa dostu olmak, sadece çevre için değil; ilişkilerimiz, değerlerimiz ve yaşama şeklimiz için de bir dönüşüm fırsatı. Ve bu yolculuk, evinizin mutfağında, oyun halısının üstünde ya da balkonunuzda başlayan bir hikâye olabilir.

Bugün belki siz de çocuğunuzla birlikte küçük bir şey yaparsınız: Bir çoraptan kukla, bir kartondan hayal dünyası, ya da sadece bir ağacı birlikte fark etmek… Çünkü değişim, küçük ama anlamlı adımlarla başlar. Ve o ilk adımı birlikte attığınızda, doğa sadece korunmuş olmaz; birlikte yaşanmış olur.